Is dyscalculie te behandelen?

Hoe pak je dyscalculie dan aan?

Om te weten hoe je dyscalculie aan kunt pakken moet je eerst weten waar het probleem precies zit. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat kinderen met dyscalculie veel moeite hebben met het verwerken van getallen, bijvoorbeeld het koppelen van getallen aan getalwoorden en hoeveelheden (zes appels hoort bij ‘6’ en bij het woord /zes/). Ook hebben zij moeite met het begrijpen van de waarde van een getal (6 is meer dan 5 en minder dan 7), snappen ze de verhoudingen tussen getallen niet goed (bijvoorbeeld 5 en 10 staan even ver van elkaar als 45 en 50) en hebben ze moeite met het snel en automatisch tellen: een vaardigheid die de basis vormt van het beginnend rekenen.

Doordat deze ‘bouwstenen’ van het rekenen niet goed ontwikkeld zijn, blijft de rekenontwikkeling vaak ver achter. De meeste kinderen met dyscalculie hebben weinig inzicht in het rekenen (wat betekent het eigenlijk als je 3×4 doet), hebben veel moeite met het begrijpen van rekenstrategieën en blijven hardnekkig sommen tellend uitrekenen (bijvoorbeeld 8+4 wordt uitgerekend door door te tellen: 8,9,10,11,12). Omdat het rekeninzicht van eenvoudige sommen ontbreekt, zijn complexere sommen al helemaal een struikelblok.

Om de rekenproblemen aan te pakken is het dus van groot belang om terug te gaan naar die basis: het getalbegrip en het rekeninzicht. Door die bouwstenen te versterken zullen uiteindelijk ook andere, meer complexere, rekenvaardigheden beter begrepen worden.

Behandeling van rekenproblemen

Tijdens de behandeling wordt structureel gewerkt om de basis van het rekenen te verbeteren. Dat betekent beginnen bij het begin: getalbegrip, optellen en aftrekken tot 10. Dit wordt langzaam opgebouwd naar het rekenen tot 20, 100 en het vermenigvuldigen en delen. Ook komen indien gewenst klokkijken, rekenen met geld en hogere getallen aan bod.

Bij alle rekenmodules wordt in fases gewerkt en die fases worden telkens aan elkaar gekoppeld zodat het inzicht in het rekenen versterkt wordt:

• Fase 1: Werken aan begrip. Wat doe je nou eigenlijk als je een plussom, minsom of keersom uitrekent? Dit wordt onder andere gedaan door sommen te laten uitbeelden met bijvoorbeeld eieren en eierdozen.
• Fase 2: De kinderen leren sommen meer abstract weer te geven, bijvoorbeeld door schematisch te tekenen of uit te rekenen op een getallenlijn.
• Fase 3: Het uitrekenen van ‘formele’ sommen (4+5) wordt geoefend, eerst met de focus op nauwkeurigheid en daarna ook op tempo.

Tijdens het behandeltraject is thuis oefenen van groot belang. Oefenen gebeurt met behulp van concrete materialen en oefenbladen, maar ook met de door RID ontwikkelde behandelmethode FORMULE.

Effecten

Bij alle kinderen worden voor, tijdens én bij afloop van de behandeling reken- en getalinzichttaken afgenomen om in de gaten te houden of het kind goed vooruitgaat en om het behandelplan indien nodig aan te passen. Uit onze analyses van de resultaten blijkt dat de behandeling heel positieve effecten heeft op het rekenen.