RT-ondersteuning speciaal voor leerlingen met een anderstalige achtergrond

Judith van Gilse, Astrid van Weeghel en Corine Boers waren nauw betrokken bij de ontwikkeling van deze nieuwe OefenKr8-variant. Zij vertellen: “Wij zijn aan de slag gegaan met OefenKr8 | NT2, omdat wij steeds vaker vragen vanuit het onderwijs hierover kregen. Binnen KlankKr8 hebben wij al aanpassingen gedaan, zodat ook kinderen met een NT2-achtergrond al steun aan hun thuistaal kunnen hebben. Maar er was ook behoefte aan RT-ondersteuning.”

Afwisselende materialen

Judith geeft aan: “Kinderen met een NT2-achtergrond hebben specifieke behoeften. Om goed mee te kunnen komen op school en later in de maatschappij is het cruciaal, dat ze de Nederlandse taal voldoende beheersen. Voor leerkrachten kan het een uitdaging zijn tijdens de les aan deze verschillende behoeften te voldoen. Ondersteuning buiten de klas kan bijdragen om de woordenschat en zinsbouw een extra impuls te geven. Daarnaast willen we ook de lees- en schrijfvaardigheid van de leerlingen naar een hoger niveau tillen.”

Corine vult aan: “Net als bij andere OefenKr8-trajecten starten we met een beginmeting om een inschatting te maken welke klanken en fonologische vaardigheden nog lastig zijn. Daarnaast nemen we natuurlijk ook de toetsresultaten van school mee, zoals van de DMT en woordenschattoets, zodat we weten op welk niveau kan worden ingestapt.” We hebben eigen toetsen ontwikkeld die we aan het begin en aan het eind van een RT-traject afnemen. Deze gebruiken we met name om een inschatting te maken welke klanken nog lastig zijn en op welk lees- en spellingniveau kan worden ingestapt. Daarnaast nemen we natuurlijk ook de toetsresultaten van school mee, zoals de DMT en op Woordenschat. Onze methodiek is veelomvattend, waar veel andere zich bijvoorbeeld alleen richten op woordenschat of zinsbouw.”

Er wordt gewerkt met aansprekende afbeeldingen en vertelplaten per thema. Deze kunnen worden ingezet bij gespreksvoering, bij het vergroten van de woordenschat en zijn ook in het oefenboek terug te vinden.

Judith: “Naast het concrete materiaal, zoals praatplaten, een lees- en spellingboek en aanvullende oefeningen voor moeilijke klanken, hebben onze RT’ers kennis over o.a. moeilijke klanken per taal en beschikken zij over oefen- en gespreksvormen en aanvullend materiaal.

Onderzoek laat zien, dat het door elkaar gebruiken van talen, ook wel codewisseling genoemd, een normaal verschijnsel is dat hoort bij het taalgebruik van meertalige kinderen (Genesee et al, 2004). Daarnaast blijkt uit onderzoek dat het ruimte bieden aan de thuistaal kinderen juist kan helpen om de tweede taal (in dit geval het Nederlands) goed te leren (Cummins, 1981). Simpel gezegd: de ene taal versterkt de andere. Dat kan ook zonder dat de leerkracht of RT’er de taal beheerst.

Astrid: “In het ideale geval zitten er meerdere kinderen met dezelfde thuistaal in een groepje. Zij kunnen onderling in hun thuistaal overleggen en oefenen. Wanneer de kinderen verschillende thuistalen en/of achtergrondkennis hebben, zal de thuistaal alleen thuis ingezet kunnen worden. Daarom zullen kinderen ook opdrachten mee naar huis krijgen om spelenderwijs, samen met hun ouders en eventuele broers en zussen, aan de hand van het RT-thema ook de woordenschat in de thuistaal te vergroten.

De thema’s hebben we zo divers mogelijk gekozen, waarbij niet alleen ruimte is voor de Nederlandse cultuur, maar ook voor de leefwereld en cultuur van de verschillende leerlingen. In een gesprek kan het bijvoorbeeld gaan over de natuur in het thuisland, het eten, de feesten, etc. Naast dat het oefenen de taalvaardigheid helpt, kunnen de leerlingen hierdoor ook veel van elkaar leren.”

Het ontwikkelteam verwacht dat de leerlingen meer zelfvertrouwen zullen krijgen, wat het sociale contact met Nederlandstalige kinderen ten goede komt. Door de taalvaardigheid te verbeteren, kunnen zij ook makkelijker meekomen in de klas bij andere vakken, zoals bijvoorbeeld rekenen.