Rekenproblemen? 5 tips voor het ondersteunen van je kind
1. Ga in gesprek met school
Een eerste stap is om je zorgen met school te delen. Tips voor een gesprek met school:
✔️Je kunt van te voren een tijdje bijhouden wat je opvalt aan het rekenen bij je kind. Waar heeft hij/zij moeite mee thuis? Met welke dagelijkse bezigheden worstelt je kind door zijn rekenproblemen? Hoe gaat het huiswerk maken? Op die manier kun je je zorgen concreet maken voor school en kunnen jullie kijken of dezelfde zaken ook op school opvallen.
✔️ Bespreek daarbij ook de scores op rekenen: is er duidelijke uitval te zien op rekenen of zijn alleen bepaalde onderdelen lastig?
✔️ Indien er duidelijke uitval op rekenen is: bespreek met school of jouw kind extra hulp krijgt op school, en indien niet, wat de mogelijkheden zijn op dit gebied. Elke school heeft begeleiding op zijn eigen manier vormgegeven, maar algemene kenmerken van een goede rekenbegeleiding zijn:
-
-
- De begeleiding wordt in kleine groepjes of individueel aangeboden
- De begeleiding komt bovenop de gewone rekentijd (dus niet alleen extra instructie tijdens de les aan de instructietafel bijvoorbeeld). Goed om te weten: Bij een eventuele aanmelding voor een dyscalculie onderzoek geldt als eis meestal dat er 1 uur extra per week begeleiding gegeven is.
- De begeleiding bestaat uit extra instructie én inoefening van de rekenstof (dus bv niet alleen extra oefenen met de stof uit de les of alleen automatiseren via een computerprogramma).
- Bij het geven van instructies is het belangrijk dat de instructies concreet gemaakt worden, bijvoorbeeld door met materiaal uitleg te geven en zelf te laten oefenen.Indien er duidelijke uitval op rekenen is: bespreek met school of jouw kind extra hulp krijgt op school, en indien niet, wat de mogelijkheden zijn op dit gebied. Elke school heeft begeleiding op zijn eigen manier vormgegeven, maar algemene kenmerken van een goede rekenbegeleiding zijn.
-
✔️ Wanneer je als ouders en school op één lijn zit dat er sprake is van ernstige rekenproblemen, bespreek samen welke maatregelen eventueel kunnen worden genomen om je kind te ondersteunen. Betrek hier ook je kind bij: wat kan hem/haar helpen om het rekenen iets makkelijker te maken? Voorbeelden van mogelijke maatregelen zijn:
-
-
-
- Pre-teaching: de leerkracht legt vóór aanvang van de rekenles alvast kort de stof uit op concrete wijze, zodat de stof tijdens de rekenles niet helemaal nieuw is
- Samen nakijken: de leerkracht loopt samen met het kind het gemaakte werk nog even samen door om te kijken of de stof begrepen is
- Gebruik maken van hulpmiddelen: Er zijn verschillende opzoekboekjes of rekenkaarten te krijgen met daarop een aantal rekenfeiten (bv voor omzetten van maateenheden). Ook kan gebruik gemaakt worden van een tafelkaart. Bespreek met de leerkracht in hoeverre jouw kind baat zou kunnen hebben met een van deze hulpmiddelen. Bedenk wel dat het ook belangrijk is dat je kind voldoende oefening krijgt met rekenen, dus de hulpmiddelen moeten niet tot gevolg hebben dat sommige sommen niet meer geoefend worden. Maak ook afspraken over het gebruik van hulpmiddelen bij toetsen (bij CITO-toetsen mogen sommige hulpmiddelen bijvoorbeeld niet gebruikt worden).
- Hoeveelheid werk: Heeft je kind veel moeite met het afkrijgen van zijn rekenwerk binnen de tijd of besteden jullie uren aan rekenhuiswerk? Overleg dan of het mogelijk is dat je kind minder opdrachten maakt.
- Vraag ook bij de leerkracht na hoe jullie thuis het beste kunnen oefenen zodat jullie daarin op één lijn zitten.
- Bekijk samen met school welke maatregelen fijn zijn voor je kind en óf en hoe deze te realiseren zijn. Niet alle maatregelen zullen nodig zijn of goed te implementeren zijn, dit zal ook afhangen van de klassensituatie.
-
-
✔️ Bespreek hoe jullie als ouders en school samen kunnen werken om je kind te ondersteunen. Regelmatige updates (van beide kanten) kunnen hierbij helpen, maak hier afspraken over. Spreek af dat de vooruitgang ook regelmatig met het kind wordt besproken, op een positieve en constructieve manier.
✔️Zit het kind in de bovenbouw en ligt de prestatie op rekenen veel lager dan op andere vakken, ga dan eventueel ook met school in gesprek over wat voor invloed dit heeft of gaat hebben op het schooladvies en wat dit betekent voor jullie schoolkeuze. Zie hier voor meer tips rondom schooladvies en uitkiezen van een middelbare school.
2. Zoek externe hulp als de problemen blijven bestaan
Blijft je kind veel moeite houden met rekenen, ondanks extra ondersteuning op school? Dan is het belangrijk dat er verder onderzoek wordt gedaan naar de oorzaak van de rekenproblemen. Het kan dan namelijk zijn dat er sprake is van dyscalculie. Op onze site kun je meer informatie vinden over welke kenmerken een kind met dyscalculie vaak vertoont.
Ook kun je hier meer informatie vinden over het aanmeldproces. Je kunt altijd contact opnemen met een instituut voor kinderen met dyscalculie in jullie buurt om te kijken wat de mogelijkheden en eisen voor aanmelding zijn. Hou er wel rekening mee dat een onderzoek voor dyscalculie niet vergoed wordt vanuit de Jeugdwet.
Bij een onderzoek wordt uitgebreid in beeld gebracht wat de sterktes en zwaktes zijn op rekengebied en wordt gekeken naar verschillende mogelijke oorzaken. Als er sprake is van dyscalculie, dan wordt een dyscalculie verklaring verstrekt waarmee jouw kind recht op extra tijd krijgt bij toetsen (ook op de middelbare school). Ook kan het school helpen om de ondersteuning beter vorm te geven. Maar belangrijker nog is dat het voor je kind én voor jou als ouder een opluchting kan zijn als je weet waar de problemen vandaan komen.
Is er sprake van dyscalculie, dan kan een behandeltraject helpen om de achterstand met rekenen te verminderen. Ook zonder dat er sprake is van dyscalculie kan het zijn dat je kind extra individuele hulp nodig heeft die school niet kan bieden. Je kunt als ouder dan op zoek gaan naar een externe persoon die hiermee kan helpen. Ook RID biedt begeleidingstrajecten aan voor rekenen voor kinderen zonder een dyscalculie diagnose.
3. Vergroot je kennis van dyscalculie, zodat je je kind beter begrijpt
Is er sprake van dyscalculie of heb je een vermoeden dat je kind dyscalculie heeft, probeer je dan zoveel mogelijk in te lezen. Veel kinderen met dyscalculie voelen zich ‘dom’ of onbegrepen. Door meer inzicht te krijgen in hoe het nou eigenlijk is om dyscalculie te hebben, is het ook makkelijker je in te leven in de problemen van je kind.
Er zijn meerdere toegankelijke boeken waarin uitleg gegeven wordt over dyscalculie (bv ‘De dyscalculie survival gids’ van Luc Descamps, ‘Stomme sommen’ van Ellie Smulders of ‘Kinderen met dyscalculie’ van Annemie de Soete en Tom Braams). Ook zijn er leesboeken voor kinderen over rekenproblemen (bv ‘Buikpijnsommen’ van Odiel Reef of het stripboek ‘Milan in een wereld zonder cijfers’ van praktijk Braams).
Als je kind een dyscalculie onderzoek heeft gehad of een dyscalculie begeleiding volgt, kun je natuurlijk ook daar terecht voor meer informatie omtrent dyscalculie.
4. Praat met je kind over haar/zijn ervaringen
Vraag aan je kind hoe hij/zij de rekenproblemen ervaart. Wat gaat goed? Wat vindt hij/zij echt moeilijk? Hoe voelt hij/zij zich tijdens het rekenen? Ben er alert op dat het rekenen soms sterke emoties kan oproepen bij kinderen met rekenproblemen.
Sommige kinderen hebben er weinig moeite mee dat ze niet goed kunnen rekenen, maar bij andere kinderen is het een aanslag op hun zelfvertrouwen. Zij kunnen soms rekenangst ontwikkelen, waardoor ze veel angst en stress ervaren tijdens het rekenen. Dit kan zich onder andere uiten in fysieke klachten (zoals buikpijn/hoofdpijn/misselijk/zweten), het blokkeren tijdens rekenles of toetsen en/of een sterke weerstand voelen tegen alles wat met rekenen te maken heeft. Lijkt dit het geval te zijn bij jouw kind, bespreek dit dan met de leerkracht.
In deze blog kun je meer informatie vinden over rekenangst en tips hoe hier mee om te gaan.
Een échte doorzetter!
Wanneer je met je kind over dyscalculie praat, dan is het belangrijk dat je bespreekt dat als je dyscalculie hebt, het rekenen moeilijker gaat maar dat dit niks te maken heeft met hoe slim je bent. Het betekent juist vaak dat je kind een enorme doorzetter is, want hij/zij moet elke dag iets doen wat voor hem/haar heel moeilijk is en dat doet hij/zij toch maar gewoon!
Ook is het belangrijk dat je kind beseft dat als je dyscalculie hebt, dit niet betekent dat je nooit kunt leren rekenen en het dus maar gewoon moet opgeven. Onze hersenen zijn flexibel, dus veel oefenen (op de juiste manier) kan zeker helpen dat het rekenen uiteindelijk beter gaat. Deze manier van denken is belangrijk voor de motivatie van uw kind om te oefenen met rekenen.
5. Oefen thuis met getallen en rekenen
Veel oefenen met rekenen is een belangrijke voorwaarde om vooruit te komen met rekenen als je ernstige rekenproblemen hebt, maar dat is vaak juist het laatste waar een kind met rekenproblemen zin in heeft. Probeer daarom vooral spelenderwijs met rekenen te oefenen:
- Ga samen bakken of koken en laat je kind de ingrediënten afwegen
- Doe spelletjes in de auto waarbij getallen een rol spelen (bv rode auto’s tellen)
- Laat het kind de score bijhouden bij een sport (bv de puntentelling bij tennis of voetbal) of bij het doen van een bord- of kaartspelletje
- Doe samen gezelschapsspelletjes waarbij rekenen een rol speelt (bv yathzee, rummikub, kaartspelletjes zoals een-en-twintigen)
- Er zijn online veel spelletjes te vinden waarmee spelenderwijs met rekenen geoefend kan worden (gratis of betaald). Sommige kinderen vinden het oefenen op de computer een stuk minder erg dan oefenen op papier, zeker als het in een spelvorm gegoten wordt.
- Veel kinderen met rekenproblemen hebben ook weinig ruimtelijk inzicht. Je kunt hiermee oefenen door je kind veel met bv lego te laten spelen of puzzels te laten maken
- Laat je kind mee klussen, en laat hem/haar daarbij helpen met afmeten of het in elkaar zetten van spullen. Dit bevordert het ruimtelijk inzicht en leert het kind meer over maateenheden.
Kies uit bovenstaande tips vooral uit wat past bij de interesses van je kind.
Tips voor samen oefenen
Soms ontkom je er natuurlijk niet aan om thuis ook ‘echt’ te oefenen met rekenen, bijvoorbeeld omdat je kind rekenhuiswerk moet maken van school of vanuit het behandeltraject voor dyscalculie. In deze blog geven we je tips voor het oefenen met rekenen thuis.
Hoe kunnen wij je kind helpen?
Ben je op zoek naar extra rekenondersteuning voor je kind? Wij helpen graag met gerichte ondersteuning, waarbij ook aandacht is voor mindset en motivatie.
Dit kan zowel met als zonder diagnostisch onderzoek naar dyscalculie. Als je kiest voor ondersteuning zonder voorafgaand onderzoek, dan doorloopt je kind alleen een kort rekenonderzoek bij de start van de rekenbegeleiding. Wij sluiten de begeleiding aan op de uitkomsten van het onderzoek en stemmen de behandeling af op de behoeftes van kind, ouders en school.
