Strips lezen? Jazeker!
Er wordt soms gedacht dat je kinderen die moeite hebben met leren lezen beter geen strips kunt geven. Strips zouden minder kansen bieden om te oefenen omdat ze weinig tekst bevatten. Ze kunnen kinderen lui maken en de kans verkleinen dat ze ‘normale’ boeken gaan lezen. Dit beeld klopt niet. Kinderen met leesproblemen zijn wel degelijk gebaat bij het lezen van strips. Dat is jaren geleden al vastgesteld door het Yale Center for Dyslexia & Creativity.
Voordelen van strips
Strips bieden zwakkere lezers unieke mogelijkheden om het verhaal te begrijpen en om zo leesplezier te ervaren. Bij traditionele boeken lukt het leerlingen met leesproblemen soms moeilijk om van het lezen te genieten. Doordat het ontcijferen zoveel inspanning kost, raken ze gefrustreerd of overbelast. Ze hebben dan wel veel tekst voor hun neus, maar ze komen bijna niet tot effectief oefenen. Bij strips is dat anders. Een strip is een combinatie van tekst en beeld, waardoor het ‘lezen’ van de plaatjes een deel van het woordlezen overneemt. Loopt een kind vast op taal, dan helpen de plaatjes om de rode draad van het verhaal niet te verliezen. Een leerling haakt zo minder snel af. Het is dus een beetje zoals het fietsen met zijwieltjes.
Stimulans en motivatie
Doordat je een strip ook met een minder sterke leesvaardigheid goed kunt volgen, zorgt het ervoor dat kinderen met leesproblemen vaak meer gemotiveerd zijn om een strip te lezen en dat ze ook eerder door blijven lezen. En wie gemotiveerd is leest meer en als je meer leest, krijg je meer kansen om je verder te bekwamen in lezen. Natuurlijk word je geen goede lezer als je alleen maar strips leest. Een rijk aanbod van verschillende thema’s en genres is een belangrijke voorwaarde. Maar strips kunnen dus een effectieve springplank zijn.
“We zien dat kinderen met leesproblemen graag strips lezen. De combinatie beeld en tekst zorgt ervoor dat verhaalstructuren makkelijker te doorgronden zijn. Vooral dat er plezier aan lezen wordt beleefd vinden wij belangrijk.”
– Sebastián Aravena, RID
De inhoud centraal
Een voordeel van strips is ook dat ze echt uitnodigen tot begrijpend lezen. Bij traditionele boeken hebben kinderen nogal eens de neiging zich te verliezen in het oefenen van de techniek en zo uit het oog te verliezen waarom ze eigenlijk aan het lezen zijn. Bij strips is een kind doelgericht aan het verklanken om zo beloond te worden met een grappig of spannend verhaal. Strips faciliteren daarnaast het tekstbegrip. De kortere zinnen en het sturend lezen via de tekstballonnen, met een verwijzing naar wie spreekt, helpen teksten te doorgronden. Bovendien maken de afzonderlijke plaatjes en de tekstballonnen de structuur van de tekst inzichtelijk.
Makkelijker leren over complexe thema’s
Bij een recente Amerikaanse studie vonden Smith en collega’s dat strips bij uitstek geschikt zijn om kinderen met leesproblemen iets te leren over complexe thema’s. Ook leesvaardige kinderen profiteerden van de combinatie van tekst en plaatjes, maar voor leerlingen met leesproblemen was het voordeel groter, omdat zij minder goed tot leesbegrip kwamen met alleen tekst.
Strips lezen op school
Leesmotivatie bij kinderen staat hoog op de agenda in het onderwijs. Lezen wordt makkelijker en aantrekkelijker door meer oefening. Strips zijn door hun unieke samenstelling van woord en beeld doelgericht en praktisch inzetbaar. Ze zijn visueel aantrekkelijk, waarmee strips het onzeker lezende kind over de streep kunnen trekken. Het is geen kwestie van vervangen: strips zijn goed in te passen in leesinstructie en -interventie.
Samenwerking stripmakers
Ook bij RID is er aandacht voor de strip als hulpmiddel bij leesinstructie- en interventie. Zo werken wij al jaren samen met Donald Duck (Ducklexie en Makkelijk lezen). In de speciale edities van Donald Duck zijn kortere verhalen opgenomen met korte zinnen met minder moeilijke woorden, in een iets groter lettertype dat rustiger is. Ook zijn er aanpassingen in de letterspatiëring, woordspatiëring en interlinie. Allerlei afleiding in de achtergrond is weggelaten door minder details, maar juist strakkere kleurvlakken. Verder vind je in onze Bundels vol TaalKr8 ook diverse strips van Kijk en Lees (van Plan A Uitgevers).
Kortom, strips zijn een welkome aanvulling voor kinderen die opgroeien in een typische beeldcultuur. En strips lezen thuis? Zeker doen!
Meer lezen
Ouderwijs | Hoe kan leesplezier gestimuleerd worden?
Rekenproblemen? Tips voor thuis oefenen
