Over dyscalculie
Wanneer heeft een kind rekenproblemen en wanneer spreek je van dyscalculie?
Lang niet alle kinderen met rekenproblemen hebben ook dyscalculie. Rekenproblemen kunnen meerdere oorzaken hebben. Soms hebben kinderen op school bepaalde stof niet goed begrepen waardoor de basis niet goed gelegd is. Soms is er sprake van andere problemen, zoals aandachtsproblemen of dyslexie, die ervoor zorgen dat de rekenontwikkeling niet goed verloopt. Om dyscalculie vast te stellen is het daarom nodig om een uitgebreid onderzoek in te gaan. Als ouder of school kun je alvast op de volgende punten letten:
- Is het probleem hardnekkig? Blijven de problemen bestaan ondanks veel extra hulp op school?
- Zijn de problemen ernstig en langdurend? Is bijvoorbeeld meerdere keren achter elkaar een onvoldoende score behaald op het leerling volgsysteem?
- Zijn de rekenproblemen opvallend wanneer gekeken wordt naar de verdere ontwikkeling van het kind?
- Zijn de rekenproblemen breed en betreffen ze ook de basis van het rekenen? Dus niet alleen complexe rekenvaardigheden, zoals procenten en breuken of meetkunde, maar juist ook vaardigheden als relatief simpele optel- en aftreksommen?
- Is er sprake van een moeizaam rekenbegrip, bijvoorbeeld wat houdt een som als 4×5 eigenlijk in, hoe los ik een som als 15-7 op?
- Is er sprake (geweest) van problemen met het getalinzicht: wat is meer/minder, waar hoort een getal op een getallenlijn, vooruit- en terugtellen?
Als op het grootste deel van bovenstaande vragen met ‘ja’ beantwoord wordt dan kan het raadzaam zijn contact op te nemen met RID. Lees ook dit artikel
Kan dyscalculie eigenlijk wel vastgesteld worden?
Net als dyslexie kan dyscalculie na een uitgebreid diagnostisch onderzoek zeker vastgesteld worden. Het komt wel eens voor dat de diagnose moeilijk te stellen is, omdat bijvoorbeeld de hulp op school nog niet voldoende geweest is om de hardnekkigheid vast te stellen. Of omdat er meerdere factoren meespelen die de rekenproblemen kunnen verklaren. In zo’n geval zullen wij school en ouders zo goed mogelijk adviseren over een mogelijk vervolgtraject.
Is dyscalculie te behandelen?
Hoewel kinderen met dyscalculie vaak een hardnekkig rekenprobleem hebben, kunnen de rekenvaardigheden van kinderen met dyscalculie zeker verbeterd worden als er op de juiste manier structureel aan gewerkt wordt. Vaak gaat de aanbieding van de leerstof op school voor deze leerlingen veel te snel. Doordat zij de basis missen kunnen zij meer complexe rekenvaardigheden ook niet eigen maken. Door juist terug te gaan naar het begin en dan langzaam op te bouwen kan die basis verstevigd worden. Zij kunnen dan op school ook beter meekomen en hun zelfredzaamheid wordt vergroot (denk bijvoorbeeld aan geld rekenen en klokkijken).
Komen dyscalculie en dyslexie ook samen voor?
Kinderen met dyslexie hebben wel vaker rekenproblemen (30-40% van de kinderen met dyslexie heeft ook enige vorm van rekenproblemen). Soms betreft dit bijvoorbeeld alleen het lezen en schrijven van grote getallen en het automatiseren van de tafeltjes. In zo’n geval spreken we niet van een specifieke rekenstoornis: de rekenproblemen zijn dan een gevolg van de dyslexie. Echter, bij een deel van de kinderen met dyslexie (10-20%) is er meer aan de hand. De rekenproblemen zijn dan veel breder dan alleen automatiseringsproblemen, het rekenbegrip is verstoord en er is weinig inzicht in getallen. In zo’n geval spreek je dan van dyscalculie. Lees verder in dit artikel
Waarom zijn er nog geen landelijke afspraken over het vergoeden van dyscalculie?
Het vergoeden van dyslexie heeft ook een aantal jaren geduurd. Dit omdat er nog onderzocht moest worden wat de impact van dyslexie is op jongere en latere leeftijd. Toen dit duidelijk was is er een vergoeding gekomen. Voor dyscalculie zijn zij ook bezig met onderzoeken. Er is al steeds meer bekend over wat de impact van dyscalculie is op jongere en latere leeftijd. Vroeger werd er gedacht dat je als iemand was met dyscalculie, je met een rekenmachine heel ver kwam. Nu is wel gebleken dat dit niet zo is. Als je niet weet hoe je de som moet oplossen, heeft een rekenmachine geen zin. In 2011 is er een protocol voor dyscalculie en wordt er steeds meer aandacht aan besteed. Je ziet ook veranderingen bij de gemeenten en scholen. Zij vergoeden steeds vaker een dyscalculietraject ondanks dat zij dit niet verplicht zijn en er geen vergoedingsregeling is. Toch is het nog een lopend project en is er nog geen besluit genomen of dyscalculie vergoed gaat worden.