Herken de belangrijkste 8 symptomen bij een leerling met vermoedelijk dyslexie
Waar kan je dyslexie bij een kind aan herkennen? Dit is niet altijd gemakkelijk. Er zijn verschillende aanwijzingen die kunnen duiden op deze leerstoornis. Hieronder vind je een uitgebreide lijst van 8 symptomen die kunnen wijzen op dyslexie bij kinderen.
1. Vertraagde lees- en spellingontwikkeling
Kinderen leren meestal stap voor stap lezen en schrijven. Maar sommige kinderen vinden dit lastig en gaan minder snel vooruit. De lees- en spellingvaardigheid komt moeilijk op gang. Dit zien we vaak bij kinderen met dyslexie. Zij hebben moeite met het correct spellen van woorden en vloeiend lezen. Ze lezen woorden niet als één geheel, maar spellen ze letter voor letter, ook wel‘ hakken en plakken’. Dit maakt lezen voor hen moeilijk en langzaam.
2. Moeilijkheden met klankherkenning
Kinderen hebben vooral in de lagere groepen van de basisschool problemen met leren en herkennen van klanken. Zij vinden het lastig om te bepalen welke klanken bij welke letters horen. Hierdoor leren ze minder snel lezen dan andere kinderen. Dit probleem met het koppelen van klanken aan letters is een bekend symptoom van dyslexie.
“Uit onderzoek blijkt dat je met opbouwende feedback de motivatie en inzet van het kind kunt stimuleren.”
3. Regelmatig omwisselen van klanken
Kinderen met dyslexie halen regelmatig bepaalde klanken door elkaar. Bijvoorbeeld de klanken van ‘b’ en ‘d’ of van ‘eu’ en ‘ui’. Ze vinden het moeilijk om vooral deze klanken uit elkaar te houden, wat het leren lezen en schrijven lastiger maakt. Het gaat dan om horen van het verschil, de klanken in de juiste volgorde te zetten en de aandacht te houden bij het spreken door iemand. Vaak schrijven kinderen met dyslexie de woorden op zoals je ze hoort. Het maakt het ook niet makkelijker dat er veel spellingregels bestaan in de Nederlandse taal die bepalen dat je een woord anders schrijft dan hoe je het hoort.
4. Teruglopende scores in lezen en spellen
Een afname in prestaties op het gebied van lezen en spelling is een indicatie van dyslexie. Dit komt terug in verschillende aspecten van lezen, zoals: technisch lezen (DMT), tekst lezen en begrijpend lezen. Hierbij is vooral de achterstand in technisch lezen een duidelijke indicator omdat kinderen hierbij hardop lezen en de verbanden tussen letters en klanken worden gelegd.
5. Verminderd zelfvertrouwen door dyslexie
Een duidelijke afname in zelfvertrouwen. Vooral gerelateerd aan schoolse activiteiten, zoals lezen en schrijven. Dit is een gevolg van de uitdagingen die kinderen met dyslexie ervaren. Zij zijn gebaat bij hulp, geduld, begrip en een positieve stimulans zoals samen lezen. Lees ook eens de tips van Francijn.
“Mijn zoon heeft geleerd dat extrs inspanning ergens toe leidt. Een les voor het leven. Daarom is het zo belangrijk om feedback voorla te richten op inzet en niet alleen op het resultaat.”
6. Verminderd plezier in lezen en ontwijkend gedrag
Een opvallende afname in het plezier van lezen. Kinderen met dyslexie vermijden lezen. Of ze hebben minder plezier in leesactiviteiten door de moeilijkheden die ze hebben. Hier kun je hen bij helpen door samen naar de bibliotheek of kinderboekenwinkel te gaan om een boek uit te zoeken, samen regelmatig (voor) te lezen of kies eens voor een leuke strip waarbij de context door de tekeningen duidelijker is en het lezen makkelijker en leuker wordt.
7. Fysieke klachten door spanning
Je verwacht het misschien niet, maar het ervaren van fysieke klachten zoals buikpijn of hoofdpijn is ook een gevolg. Die ontstaan als gevolg van de spanning en stress die lees- en spellingproblemen met zich meebrengt. Het is belangrijk dat school hier ook van op de hoogte is zodat zij daar rekening mee houden tijdens de lessen.
“Pas op met vastomlijnde uitspraken als ‘Je hebt dyslexie dus je zult nooit een goede lezer worden’, maar laat weten dat er groei mogelijk is: ‘Het lukt nu nog niet, als je blijft oefenen zal het steeds makkelijker gaan’. Zo leert een kind dat hij zelf invloed kan uitoefenen op hoe hij of zij zich ontwikkelt.”
8. Ontwikkeling van faalangst door dyslexie
Faalangst is vaak een direct gevolg van herhaalde negatieve ervaringen in leeromgevingen. De worsteling met lezen kan een kind kwetsbaarder maken voor angstgevoelens op school. Het is belangrijk dat hier de juiste aandacht en hulp voor is.
Een positieve, motiverende houding van de ouder heeft invloed op de ontwikkeling van het kind. Probeer enthousiasme uit te stralen, maar wees ook reëel en bied erkenning aan je kind: soms lukt het goed te werken, op andere dagen is het moeilijk. Toon begrip voor het feit dat je kind soms minder gemotiveerd is en leg uit waarom bepaalde dingen toch belangrijk zijn om te doen. En tot slot: vergeet vooral niet af en toe jezelf te complimenteren, want door al jouw inzet en aandacht help je je kind enorm!
Wat houdt dyslexieonderzoek in?
Als je bovenstaande symptomen herkent bij een leerling, is er mogelijk sprake van dyslexie. Als een leerling aan de gestelde voorwaarden voldoet, is dyslexieonderzoek de volgende stap.
Meer lezen
Leestips voor leerlingen | Juni 2025
Aan de slag met leesmotivatie
